Spodnie sztuczkowe (sztuczka, sztuczki)

[Adam Granville]

Prezydent RP Władysław Raczkiewicz, moim zdaniem arbiter elegantiae, jest przedstawiony w takim garniturze na tylnej stronie okładki mojej książki. Nie jest to dokładnie wzorek, który pokazał Doktor, ale chodzi Panu - jak rozumiem - o zasadę.

[roland]

Prezydent RP Władysław Raczkiewicz, moim zdaniem arbiter elegantiae, jest przedstawiony w takim garniturze na tylnej stronie okładki mojej książki. Nie jest to dokładnie wzorek, który pokazał Doktor, ale chodzi Panu - jak rozumiem - o zasadę.

Oczywiście, że chodzi mi o zasadę, bo przecież jeśli produkowało się belę powiedzmy 50m, można z niej było zrobić z 15 garniturów i tylko jedną parę spodni sztuczkowych!

Takie garnitury powinny więc być dużo, dużo bardziej popularne niż same spodnie sztuczkowe, a jednak tak się nie stało. Może resztę beli po prostu wyrzucano?

[mr.vintage]

Bele były 1 metrowe.

[Adam Granville]

Ależ nie!

Jeśli przychodzi do Pana, jako właściciela sklepu bławatnego, 10 klientów, którzy potrzebują materiału na spodnie, to sprzedaje Pan jeden kupon resztkowy ze starej beli i tnie Pan 9 sztuczek po 1,2 m z nowej beli.

[pirat]

Okazało się, że wszyscy Panowie mają rację:

1) „Sztuczkowe spodnie” w sensie „optycznym” to nic innego jak polskie określenie na „odd trousers”, czyli spodnie o odmiennym deseniu niż góra. Myślę, że warto to polskie określenie odkurzyć i zastąpić nim owe nieszczęsne „odd trousers”.

Otóż nie do końca: zbiór odd trousers jest większy. Ewentualnie byłbym skłonny się zgodzić na spodnie sztuczkowe jako formal odd trousers.

2) Etymologia tego określenia wynika ze sposobu pozyskiwania materiału na takie spodnie. Jest on ze „sztuczki” (w odróżnieniu od „sztuki”, czyli ilości materiału wystarczającej na pełen garnitur). Z techniczno-handlowego punktu widzenia jest oczywiste, że owe „sztuczki” to resztki materiału z beli, z której odkrawano „sztuki”.

Też nie do końca ani tym bardziej oczywiste. Czy to oznacza, że te spodnie pochodziły z jednej sztuczki czy kilku tj. czy były to resztki z jednej beli czy kilku? Moje skromne doświadczenie krawieckie podpowiada mi, że jeden element garderoby powinien być z tej samej beli, a jeśli tak to w języku polskim funkcjonuje słowo kupon jako

3. «kawałek tkaniny przeznaczony do uszycia jednego ubrania, jednej sukienki itp.»

• kuponowy • kuponik

Niezależnie od tego czy będzie to garnitur (co to znaczy "pełen" ) czy tylko marynarka czy spodnie czy też kamizelka (która to vide wcześniejszy cytat może być sztuczkowa również).

[damiance]

ale nowa bela już nie jest belą resztkową!

stąd sztuczkowe to raczej robione z kuponu, ewentualna "resztkowość" jego nie jest istotna ...

BTW - jeszcze inna kwestia do rozważenia - czy klient zamawiający żakiet z takimi spodniami (co było wydatkiem dla wybranych) chodził osobiście do handlarza bławatnego? Czy krawiec - a robiący żakiety i takie spodnie nie mógł być jakimś tam, pierwszym z brzegu krawcem - nie miał materiałów u siebie tylko chodził po odcinane kupony? ... to warte zbadania ...

myślę, że współczesne tłumaczenie spodni sztuczkowych powinno być tłumaczone podobnie jak "odd trousers"

[TomekB]

Z przypisów do Ferdydurke:

http://books.google.pl/books?id=2cwMAQA ... navlinks_s

[Adam Granville]

Sztuczkowe to szyte ze sztuczki, czyli małego kuponu. Resztkowość nie jest istotna, nie upieram się przy tym.

[Pan Janusz]

myślę, że współczesne tłumaczenie spodni sztuczkowych powinno być tłumaczone podobnie jak "odd trousers"

Zgadzam się z tym. Wszystkie argumenty za tym wskazują, że spodnie sztuczkowe, to takie starodawne określenie dzisiejszych odd trousers, które też czasami zdarza się uszyć z kupionego taniej materiału, którego zostało poniżej 2 metrów w beli.

[damiance]

no to mamy zrobione niezłe badanie, które powinno być odzwierciedlone w słowniku na forum.

[pirat]

Można dalej robić różne sztuczki i szutki np. wikipedia podaje:

Tradycyjne miary tkanin:

bela sukna = 20 postawów = 240-1280 (śr. 640) łokci

postaw = 27–62 łokci

sztuka = częsty synonim postawu, określona ilość tkaniny sprzedawana jako całość

sztuczka =

półsztuczek = 6 łokci

kupon = ilość tkaniny wystarczająca na jedno ubranie (np. spodnie, suknię, płaszcz, garnitur).

Zakłądając że dwa półsztuczki to sztuczka a łokieć to w zależności od definicji oznaczał długość powyżej 55cm to mamy ponad 3 metry tkaniny na półsztuczkę pytanie tylko jakiej szerokości

Aha a pół sztuki tkaniny to był 1 czyntakor

[Adam Granville]

Rewelacja! Panowie mają informacje naprawdę pogłębione! Chapeau bas! Postawy, półsztuczki... Dowiedziałem się czegoś nowego.

Ja może jeszcze krótko doprecyzuję.

W naszej dyskusji wyczuwało się taką wątpliwość: czy dla "prawdziwych" spodni sztuczkowych do żakietu nie jest czasem zarezerwowany jakiś określony, "właściwy" wzorek? Czyli, inaczej mówiąc: czy w sklepie bławatnym nie ma osobnej beli na spodnie do żakietów?

Otóż nie.

Wątpliwość Panów była jednak zasadna, bo są też takie materiały i wzory/faktury, które są zarezerwowane tylko dla określonych części garderoby. Przykład: pika waflowa. Szyje się z niej tylko i wyłącznie kamizelki (i przy okazji muszki) do fraków.

[Dr Kilroy]

Wzór, który ja podałem, to (jak już kilka razy wspominałem) cashmere stripes - tradycyjny angielski materiał na spodnie do żakietu, oczywiście nie jedyny słuszny.

Skoro już odkryliśmy, co oznaczają spodnie sztuczkowe (swoją drogą dziękuję za wyjaśnienie, bo mnie wydawało się, że to jedynie spodnie w paski - wzięło się to oczywiście z tego, że w angielskich źródłach do żakietu są polecane najczęściej striped trousers ), to pragnę jeszcze dodać, że:

1. Gładkie spodnie, bez wzorów, zdarzało się widywać przy żakietach czy strollerach (mamy nawet jeden taki zestaw w naszym zbiorze Ilustracji klasycznej męskiej elegancji, na którymś z tablic zbiorowych), ale przyznaję, że nie jest to ciekawe rozwiązanie, raczej budżetowe, w stylu spodni wieczorowych do stroju żałobnego.

2. Wyrażenie "spodnie sztuczkowe" prawdopodobnie narodziło się w czasach, gdy zdecydowaną większość, jak dziś to nazwalibyśmy, odd trousers stanowiły właśnie spodnie sztuczkowe w dzisiejszym powszechnym znaczeniu, tj. spodnie żakietowe.

Ponadto:

Przykład: pika waflowa. Szyje się z niej tylko i wyłącznie kamizelki (i przy okazji muszki) do fraków.

A także, jak mi się wydaje, tzw. półsztywne gorsy stosowane niekiedy do strojów wieczorowych. Jeśli to jakiś inny materiał, to proszę mnie poprawić.

Z mojej strony to już wszystko na temat spodni sztuczkowych (jak i piki waflowej!).

Pozdrawiam, Dr

[pirat]

Prezydent RP Władysław Raczkiewicz, moim zdaniem arbiter elegantiae, jest przedstawiony w takim garniturze na tylnej stronie okładki mojej książki. Nie jest to dokładnie wzorek, który pokazał Doktor, ale chodzi Panu - jak rozumiem - o zasadę.

Panie Adamie, zdjęcie jest dość małe i kiepskiej jakości (ciemne) ale to wygląda jak "zwykłe" prążki, a nie jak sztuczka choćby z próbnika No. 312 formal wear HL http://www.harrisonsofedinburgh.com/col ... html?cs=hl lub wskazana przez Doktora na pierwszej stronie tego wątku.

Stąd poproszę o lepszy przykład sztuczkowego garnituru.

[Üxküll]

Czy nie lepiej czasem pójść do biblioteki, albo muzeum włókiennictwa w celu dokształcenia się w pożądanym temacie?

Dzisiejsza sztuczka w angielskich próbnikach to jedynie imitacja przedwojennej. Ta ostatnia miała fakturę wkłęsło-wypukłą, a współczesna jest gładka w różnego rodzaju prążki. Sztuczka jest tkaniną, z której szyje się tylko spodnie. Współcześnie spodnie sztuczkowe zakłada się do strojów uroczystych (żakiet, stresemann/stroller), ale do początków XX w. były w użyciu w strojach codziennych takich jak surdut.

Alternatywą do spodni sztuczkowych w żakiecie są spodnie w krateczkę (ang. checkered trousers). Więcej o spodniach w krateczkę na fachowym forum cutter and tailor:

http://www.cutterandtailor.com/forum/in ... owtopic=35

[Dr Kilroy]

Owoc niedawnej dyskusji:

Link

Pozdrawiam, Dr