Jump to content

Paisley- wzór turecki, perski czy indyjski?


macaroni
 Share

Recommended Posts

Panowie, przyzwyczaiłem się nazywać paisley "wzorem tureckim". Przyznam szczerze, że nie wiem skąd zaczerpnąłem polską nazwę. 

W komentarzach pod wywiadem z Marcello Sorą jaki opublikowałem na swojej stronie jak i w naTemat.pl widzę taki komentarz:

 

"wzór turecki, czyli paisley"??? Paisley nie jest wzorem tureckim! Motyw ten ma pochodzenie perskie lub indyjskie, do Europy został zaimportowany przez Brytyjczyków, a jego europejska nazwa wzięła się od nazwy miasta w Szkocji. To, że Persowie zajmowali kiedyś tereny dzisiejszej Turcji nie uprawnia do nazywania tego wzoru tureckim. To tak, jakby wycinance łowickiej przypisać nazwę "pruska"...

 

 

Ciekawy jestem jak według Was należy poprawnie mówić na paisley. 

 

 

 

 

Link to comment
Share on other sites

Macaroni: ja zawsze paisley kojarzyłem z bliskim wschodem. Potwierdza to również angielska wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Paisley_(design) - anglojęzycznie zastępczo używają zwrotu  "Persian pickles". Co do samego wzoru, to jestem jego zdecydowanym miłośnikiem. Szczególnie w wykorzystaniu na poszetkach, krawatach, czy podszewkach marynarek. Udało mi się również zdobyć grafitową koszulę lekko z jaśniejszym wzorem paisley. Nie rzuca się on zbyt mocno w oczy, ale przy bliższym kontakcie ma swój "smaczek".

Link to comment
Share on other sites

Paisley to określenie angielskie, a "wzór turecki" to podstawowa nazwa stosowana w językach słowiańskich (ros. турецкие огурцы). Paisley w znaczeniu pol. "wzór turecki" podaje Jadwiga Linde-Usienkiewicz, Wielki słownik polsko-angielski, t. I, koedycja PWN-Oxford, Warszawa 2004, s.v. turecki.

 

Korekta: zamiast Linde-Usienkiewicz, winno być: Linde-Usiekniewicz.

  • Upvote 1
Link to comment
Share on other sites

To, co nazywamy paisley, w świecie dywanów orientalnych nazywane jest wzorem bota. O ile się orientuję, występuje raczej na dywanach perskich i kaukaskich, niż tureckich, a przedstawia podobno szyszkę cyprysu, czasami dość mocno zgeometryzowaną.

Kilka pięknych dywanów z tym wzorem (i setki z innymi wzorami) można obejrzeć na stałej wystawie w warszawskim Pałacu pod Blachą - polecam!

Link to comment
Share on other sites

Paisley to określenie angielskie, a "wzór turecki" to podstawowa nazwa stosowana w językach słowiańskich (ros. турецкие огурцы). Paisley w znaczeniu pol. "wzór turecki" podaje Jadwiga Linde-Usienkiewicz, Wielki słownik polsko-angielski, t. I, koedycja PWN-Oxford, Warszawa 2004, s.v. turecki.

 

Przemek jak zawsze niezawodny. W takim razie zostaję przy wzorze tureckim.

Link to comment
Share on other sites

To, co nazywamy paisley, w świecie dywanów orientalnych nazywane jest wzorem bota. O ile się orientuję, występuje raczej na dywanach perskich i kaukaskich, niż tureckich, a przedstawia podobno szyszkę cyprysu, czasami dość mocno zgeometryzowaną.

Kilka pięknych dywanów z tym wzorem (i setki z innymi wzorami) można obejrzeć na stałej wystawie w warszawskim Pałacu pod Blachą - polecam!

Co ciekawe w większości krajów latynoskich i innych hiszpańskojęzycznych wzór ten nazywany jest Cachemira (również od miasta gdzie drzewiej produkowano jedwab i wełnę w ów wzór) i wizerunek ów tłumaczony jest jako nadrukowana bakteria/ameba, nie zaś szyszka :-)

Link to comment
Share on other sites

Co ciekawe w większości krajów latynoskich i innych hiszpańskojęzycznych wzór ten nazywany jest Cachemira (również od miasta gdzie drzewiej produkowano jedwab i wełnę w ów wzór) i wizerunek ów tłumaczony jest jako nadrukowana bakteria/ameba, nie zaś szyszka :-)

Ja zanim poznałem nazwę paisley określałem to jako wzór w pantofelki ;)

Link to comment
Share on other sites

Przemek jak zawsze niezawodny. W takim razie zostaję przy wzorze tureckim.

 

Hmmm… pytanie, czy słusznie podają słowniki. Zdecydowanie bardziej przemawia źródło pochodzenia tego wzoru z terenów Indii i przyjęcie go przez Anglików w związku z polityką kolonialną. Z Turcją Anglicy nie mieli zbyt wiele wspólnego - praktycznie do I WŚ. 

Link to comment
Share on other sites

Hargin, dnia 17 List 2013 - 18:48, napisał:Hargin, dnia 17 List 2013 - 18:48, napisał:

Hmmm… pytanie, czy słusznie podają słowniki. Zdecydowanie bardziej przemawia źródło pochodzenia tego wzoru z terenów Indii i przyjęcie go przez Anglików w związku z polityką kolonialną. Z Turcją Anglicy nie mieli zbyt wiele wspólnego - praktycznie do I WŚ. 

 

Nazwa "wzór turecki" (ang. Paisley) w j. polskim i rosyjskim jest zapewne pochodną kontaktów handlowych z imperium osmańskim, skąd sprowadzano wyrabiane w Persji tego typu tkaniny. Nie mam akurat pod ręką monografii Beaty Biedrońskiej-Słoty, Perskie tkaniny jedwabne w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 2002.

Link to comment
Share on other sites

  • 4 weeks later...

Hmmm… pytanie, czy słusznie podają słowniki. Zdecydowanie bardziej przemawia źródło pochodzenia tego wzoru z terenów Indii i przyjęcie go przez Anglików w związku z polityką kolonialną. Z Turcją Anglicy nie mieli zbyt wiele wspólnego - praktycznie do I WŚ. 

 

A o wojnie krymskiej Kolega może kiedyś słyszał (Anglicy i Turcy byli sojusznikami) albo o wojnie o wyzwolenie Grecji (Anglicy wspierali ruch antyturecki)?

 

Pozdr,

 

wojvv

Link to comment
Share on other sites

Czemu nie? Wówczas orientalizm był w modzie. Prócz tego, w XVIII i XIX wieku chlebem powszednim było przejmowanie kroju mundurów przeciwnika albo sojusznika. Polscy lekkokonni spopularyzowali ułanów w armiach wielkich państw europejskich, także w GB. Z wojskowych obozów, jak wiemy, do cywila droga była niedługa.

Link to comment
Share on other sites

Nie jestem historykiem i nigdy nie badałem ponadnormatywnie tego okresu. Jednakże obserwując wpływ orientalizmu na kulturę GB, to bezsprzecznie najsilniejsze są wpływy kolonialne. Stąd bliższy mi pogląd o perskim pochodzeniu wzoru, niż tureckim. Utrwalone wpływy orientalne to wynik prowadzenia "wymiany" handlowej z obszarami, które Brytyjczycy kontrolowali. Wydaje mi się, że paisley w momencie dotarcia na wyspy  został spopularyzowany z uwagi na dostępność takich tkanin, a nie poprzez zakochanie się we wzorze elit państwa. 

Link to comment
Share on other sites

słyszał, ale jeśli uważasz, że zaangażowanie militarne trwające np. łącznie 3 lata może oddziaływać na kulturę kraju, to pozostańmy przy swoich zdaniach

 

Na kulturę przez "duże K" zapewne nie, ale na wybrane elementy oczywiście tak. Myślę, że większości forowiczów znana jest historia spodni chinos przejętych przez amerykańskich agresorów, którzy odebrali Hiszpanii kilka kolonii, w tym Filipiny. Wojna z Hiszpanią trwała na Filipinach kilka miesięcy a późniejsza "dogrywka" wojna filipińsko-amerykańska niecałe 3 lata. CBDU.

I może na tym zakończymy offtop?

Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

 Share

×
×
  • Create New...

Important Information

We have placed cookies on your device to help make this website better. You can adjust your cookie settings, otherwise we'll assume you're okay to continue.